Buổi Họp Báo trực diện và trực tuyến ra mắt bộ sách “Những Nhà Tư Tưởng Lớn trong 60 phút”. Phiên bản tiếng Việt từ nguyên văn tiếng Đức “Große Denker in 60 Minuten” của tác giả Dr. Walther Ziegler.
Bộ sách tiếng Việt 19 tập “Những nhà tư tưởng lớn trong 60 phút” được một ban dịch thuật người Việt tốt nghiệp tại các Đại học ở CHLB Đức chuyển ngữ, được Công ty CPVH Văn Lang kết hợp với Nxb Hồng Đức xuất bản năm 2020 và 2022.
Buổi họp báo được Công ty CPVH Văn Lang chủ quản tổ chức tại Saigon ngày thứ bảy, 19.11.2022, từ 15:00 giờ VN = 09:00 giờ Đức với chủ đề: Tinh hoa Triết học thế giới.
Bộ sách “Những nhà tư tưởng lớn trong 60 phút” thông qua 4 bốn mục chính:
1.Diễn từ của người chủ trương dự án dịch thuật: LHK
2.Diễn từ của tác giả: Ts. Walther Ziegler
3.Trình bày của các thành viên BDT
4.Giao lưu trao đổi giữa khách mời, bạn đọc, tác giả và BDT
** **
Diễn từ của người chủ trương dự án dịch thuật: LHK
*Chú thích: Bài Diễn từ được cắt thành từng đoạn, để thông dịch viên chuyển ngữ sang tiếng Đức được dễ dàng theo dõi và kỹ thuật viên Power Point được dễ dàng phối hợp đưa lên màn hình.
(1).Lời chào mừng
Kính chào quý vị,
Thân chào các bạn,
Từ thành phố Frankfurt, miền trung nước Đức, tôi hướng về quý vị và các bạn với niềm vui mừng lớn được bày tỏ đôi lời với quý vị và các bạn về một Dự án hôm nay trên cơ bản đã thành tựu và được ra mắt: Dự án xuất bản bằng tiếng Việt bộ sách lớn triết học “Những nhà tư tưởng lớn trong 60 phút”, từ nguyên văn tiếng Đức của tác giả Ts. Walther Ziegler, hiện có mặt cùng chúng ta trong buổi giao lưu văn hóa này.
(2).Chào mừng tác giả
Bộ sách “Những nhà tư tưởng lớn trong 60 phút” được ra mắt hôm nay quả là một thành tựu rất to lớn và đầy ý nghĩa. To lớn và đầy ý nghĩa, trước nhất hẳn là vì nó đã giới thiệu được những nhà tư tưởng lớn từ Cổ đại Hi Lạp, qua Cận đại và Hiện đại Âu châu, nay đến cả Cổ đại Á châu với Khổng Tử và Đức Phật.
To lớn và đầy ý nghĩa, tiếp đến là do tài năng hiểu sâu và biết rộng, tư duy tổng hợp và phân tích, năng khiếu khoa học và sư phạm của tác giả: từ trên hàng chục nghìn trang sách về một nhà tư tưởng, mà tác giả Ts. Ziegler đã đúc kết lại được trong khoảng 100 trang cỡ A5 với đầy đủ những tư tưởng cốt lõi của một triết nhân, một cách trung thực và nghiêm túc, đồng thời lại rất thông thoáng, rõ ràng, giản dị, cùng với những hình ảnh không thiếu châm biếm và hài hước, để kết thúc với những gợi ý: những tư tưởng của các danh nhân vừa trình bày có thể giúp ích gì cho chúng ta ngày hôm nay.
To lớn và đầy ý nghĩa, sau nữa bởi nó xuất phát từ một tấm lòng và một viễn kiến của tác giả. Tấm lòng kết nối người người với nhau qua suy tư triết học, và viễn kiến thực hiện một tương lai chung cho mọi người, mọi vùng miền văn hóa, trong khai minh, trong sự thật, thông qua trao đổi, bàn luận, đưa đến những quyết định và hành động theo lý tính.
Chúng tôi thật muôn vàn xúc động về những tài năng, những khó nhọc và những tâm tư của tác giả trong việc thực hiện Dự án triết học đầy tính khoa học và nhân văn này, và chân thành cảm tạ tác giả về những điều đó.
(3).Chào mừng BDT & Cty Sách VL & Nxb Hồng Đức & Bạn đọc & Khách mời
Ta còn phải nói thêm: Bộ sách “Những nhà tư tưởng lớn trong 60 phút” được ra mắt hôm nay quả là một thành tựu rất to lớn và đầy ý nghĩa, bởi nó là công trình lâu dài và khó nhọc của mọi thành viên trong Ban dịch thuật, của Cty Sách Văn Lang phối hợp với Nhà xb Hồng Đức qua mọi khâu biên tập, giấy phép xuất bản, in ấn, phát hành, rồi hiện nay là khâu tổ chức họp báo để quảng bá bộ sách quý này. Chúng tôi cũng được biết thêm rằng, chính sự quan tâm của các bạn đọc và quý vị khách mời tham gia vào buổi họp báo hôm nay cũng đã là những khuyến khích tích cực cho sự quyết tâm thực hiện được dự án xuất bản bộ sách này. Chúng tôi xin thực lòng ghi ân và cám ơn tất cả quý vị và quý bạn.
(4).Trình bày “Các nhà tư tưởng lớn” và về chủ đề buổi họp báo “Tinh hoa triết học thế giới”
Hiện dự án đã xuất bản được 19 nhà tư tưởng. Một số thành viên trong Ban dịch thuật sẽ trình bày ở đây hôm nay cho quý vị và các bạn về một số các triết gia mà mình đã biên dịch, về tổng quan dự án “Những nhà tư tưởng lớn”, cùng với những cảm nghĩ của mình về triết học.
Trước đó, theo chương trình và đề nghị của Ban tổ chức, thì người chủ trương dự án và tác giả Ts. Walther Ziegler được mời trình bày khái quát về bộ sách này, cùng với một số điều về chủ để buổi họp báo hôm nay, tức về chủ đề “Tinh hoa triết học thế giới” hiện nay hoặc “những chủ đề tâm đắc” nào khác.
(5).“Tinh hoa triết học thế giới”
Nói “tinh hoa triết học” tức nói về tính “ưu việt” của nó. Điều chúng ta có thể quan tâm trước nhất về tính “ưu việt” của triết học là phân biệt giữa “kiến thức” triết học và “kinh nghiệm” triết học, tức “làm” triết học. Các truyền thống triết học phương Đông cũng như phương Tây đều nói đến ba bước khởi đầu đi vào triết học, hay minh triết (theo nguyên tự Hi Lạp của từ philo-sophy là yêu thích sự khôn ngoan); đó là: kinh ngạc, ngờ vực và khốn cùng đau khổ.
(6).Kinh ngạc – bước khởi đầu đi vào triết học.
Kinh ngạc có thể bắt nguồn từ kinh nghiệm về một sự “kỳ lạ” hoặc “kỳ diệu”. Trong thế giới phẳng của xã hội quần chúng và xã hội tiêu thụ ngày nay, mọi sự vật đều trở nên “đương nhiên”, không còn gì đánh động tâm thân ta. Những câu hỏi trong chiều kích hiện hữu, chứ không phải trong chiều kích vật lý hay hóa học, không còn được đặt ra: tại sao nắng, tại sao mưa, thay vì không nắng, không mưa? Tại sao một ngọn cỏ đâm chồi ra xanh tươi giữa lằn ranh hai tảng đá của một con đường đi hay của một bức tường gạch?
Và ta không khỏi sửng sốt khi một nhà triết học già nua, lạnh lùng, ngày đêm thêu dệt các câu chữ triết học trừu tượng, như Immanuel Kant lại có thể sảng khoái kêu lên: “Hai điều tràn ngập tâm tư với sự ngưỡng mộ và kính sợ luôn luôn mới mẻ và gia tăng mỗi khi nghĩ đến, đó là: bầu trời đầy sao trên đầu tôi và quy luật đạo đức ở trong tôi”. Câu nói được ghi khắc trên mộ ông. Kant là một danh nhân và cũng là một danh phẩm trong bộ sách “Những nhà tư tưởng lớn” mà chúng ta đang bàn đến.
(7).Ngờ vực – bước khởi đầu thứ hai đi vào triết học.
Trước những truyền thống suy tư, tin tưởng và lề luật mang tính “đương nhiên” về con người và về các vị trí khác nhau của con người trong xã hội, triết gia Paul Ricœur đã từng nói đến “ba vị thầy của sự ngờ vực”, đó là Marx, Nietzsche và Freud.
Marx ngờ vực về các truyền thống mang tính “đương nhiên” về giàu nghèo, sang hèn trong xã hội; ông đã đưa ra lý thuyết về giai cấp tư sản bóc lột giai cấp công nhân, và từ đó chủ trương lý thuyết tranh đấu giai cấp.
Nietzsche ngờ vực về những khẳng định tiên quyết tuyệt đối trong triết học, như khẳng định tiên quyết và tuyệt đối của Descartes “Tôi tư duy, (tức) tôi tồn tại”, và rồi Nietzsche chủ trương một triết học về ý chí, ý chí quyền lực, con người siêu nhân thượng đẳng.
Freud ngờ vực về quan điểm ý thức là tất cả con người, rồi từ đó đã cống hiến cho nhân loại những đóng góp quan trọng về thế giới vô thức, về ngành phân tâm học và các khoa tâm lý trị liệu mà nhân loại đang cần đến.
Marx, Nietzsche và Freud cũng đều là những danh phẩm trong bộ sách “Những nhà tư tưởng lớn” của chúng ta đang bàn đến hôm nay.
Và rồi, ngày nay khắp nơi, trong thế giới truyền thông, cũng như trong văn học, xã hội, chính trị, chiến tranh và cả tôn giáo, được nói đến rất nhiều về “truyện thuyết” (narrative) để rao truyền một ý nghĩa nào đó, một chính kiến, một ý hệ, một lịch sử, một văn hóa, một chủng tộc nào đó là thật, là đúng, là có tính cứu rỗi... đang khi phần rất lớn chúng chỉ là “fake news”. Liệu các xã hội của chúng ta có còn những “vị thầy của sự ngờ vực” rất cần thiết nữa không?
(8).Khốn cùng đau khổ – bước khởi đầu thứ ba đi vào triết học.
Khốn cùng, đau khổ, bất cập, yếu đuối, lỗi lầm, tội lụy, cái Ác, chết: đó là “điều kiện lịch sử của con người”. Nhiều truyền thống văn hóa, văn học, tôn giáo trên thế giới từ nguyên thủy đến hôm nay đều giảng dạy sự chấp nhận “điều kiện lịch sử của con người” khốn cùng, đau khổ, tội ác và bị huỷ diệt nói trên.
Có suy tư triết học nào mở ra một chân trời hiện hữu tươi sáng hơn không?
May mắn, có những nhà tư tưởng lớn đã nhìn thấy các sự kiện lịch sử khốn cùng, đau khổ, yếu đuối, lỗi lầm... của con người, nhưng họ đã nhìn chúng với một cách nhìn khác với cách nhìn “thông tục” thường lệ của dân gian. Họ đã nhìn chúng trong những chiều kích giá trị, hi vọng, thay đổi. Mô hình suy tư triết học tích cực và xây dựng này được biểu thị trong phân ngành “Triết học thông diễn”, phát xuất từ thời Cổ đại Hi Lạp và được phát triển mạnh mẽ từ Hiện đại và Đương đại ngày nay, trong ngữ cảnh triết học Anh-Mỹ (Rorty, McDowell, Davidson) cũng như triết học lục địa châu Âu (Schleiermacher, Dilthey, Heidegger, Gadamer, Arendt, Habermas, Apel, Ricœur, Derrida). Sau đây là một vài trích dẫn.
Arendt: “Bằng lời nói và hành động, chúng ta tham gia vào thế giới con người, thế giới này đã có trước khi ta sinh ra trong đó, và sự tham gia này giống như sự sinh ra lần thứ hai, qua đó, ta xác nhận sự kiện trần trụi của sự sinh hạ, đồng thời, đón nhận trách nhiệm về nó trong chúng ta” (NNTTL, tr.129, td.90).
Heidegger: hiểu cái “Tồn tại-ở đó” (Dasein) theo bốn nghĩa sau đây”
1.khi nó có quan hệ với sự hiện hữu của mình,
2.khi nó có quan hệ ý hướng tính với những cái tồn tại chung quanh,
3.khi nó có thể hiểu và có thể đặt câu hỏi về Tồn tại,
4.khi nó ở trong thế giới và hiểu ý nghĩa của thế giới.
(x.BVNS, Triết học và/về tính hữu hạn, trong www.triethoc.edu.vn, 2013, trg.7).
Ricœur: đã từng nhìn ra sự bất lực, sự yếu hèn, các tội ác của con người, nhưng đồng thời cũng nhìn thấy hình dạng những “con người có năng lực” làm cho mình trở nên những “con người sống theo tính người”.
-Trong tác phẩm lớn thứ nhất cuối đời “Chính mình như một người khác” (1990), Ricœur đã hình dung ra mẫu “con người có năng lực” hướng đến một xã hội với những “con người sống theo tính người”: ... “nhằm thực hiện một cuộc sống tốt lành, với và vì kẻ khác, trong những thể chế công bình” (trg.202).
-Trong tác phẩm lớn thứ hai cuối đời “Ký ức, Lịch sử, Bỏ quên” (2000), Ricœur nói, còn gì nữa mà khám phá, nếu không phải là “làm cho con người có năng lực nhìn ra, thật kỳ diệu biết bao được làm người” (trg.656).
(9).Kết
Thưa quý vị và các bạn,
Tôi xin ngừng lại ở đây và chúc nguyện cho tất cả chúng ta thật nhiều niềm vui, cũng như thật nhiều thành tựu, trong công việc thể hiện những “Tinh hoa triết học thế giới” nơi bản thân và trong xã hội nơi chúng ta đang sinh sống. Thông qua “ba bước khởi đầu đi vào triết học”. Và cách đặc biệt thông qua những thức nhận của “Triết học thông diễn” về “con người có năng lực” thể hiện những xã hội với những “con người sống theo tính người” và cảm nghiệm được điều “biết bao kỳ diệu được làm người”.
Xin cám ơn sự quan tâm của quý vị và của các bạn.
lhk
